ေဇာ္ဂ်ီကမလား၊ ယူနီကုဒ္ မလား

ယခု ဆက္ကူး၊ မက္ကူး ကာလေလးမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေခါင္းစားေနရ တဲ့ ျပႆနာ ျဖစ္ ပါတယ္။ ျမန္မာ့ အင္တာနက္ ကြန္ရက္မွာ ေဇာ္ဂ်ီပဲ သံုးရမလား၊ ယူနီကုဒ္ပဲ သံုးရမလား ဆုိတာ အေတာ္ေလး ေခါင္းစားေနၾက ပါတယ္။ အခ်ိုဳ ႔က်ေတာ့လည္း ေခါင္းအစားကို မခံေတာ့ပဲ ကိုယ္သံုးခ်င္ရာကို သံုးျပီး ေရွ ႔ဆက္ျပန္ပါတယ္။

စာေရးသူက အိုင္တီ ဒီပလိုပါလည္းမဟုတ္ပါဘူး။ ေဆာ့ဖ္ဝဲေရးသူ၊ ဟာ့ဒ္ဝဲေရးသူ မဟုတ္ပါဘူး။ သုိ႔ေပမယ့္ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာကို အေျခခံလို႔ သတင္း၊ စာေပ၊ ေဆာင္းပါးမ်ား ေရးသားတင္ဆက္ေနသူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ထြက္သမွ်ေဖာင့္ အတြက္ Real User လို႔ဆုိပါတယ္။ Real User လို႔ဆုိရေအာင္ စာေရးသူ သံုးခဲ့တဲ့ ေဖာင့္ကလည္း မမ်ားပါဘူး။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ႏွစ္လယ္ပိုင္းေလာက္က နည္းပညာ ဝဘ္ဆုိဒ္တစ္ခုမွာ စေရးေတာ့ ျမန္မာ-၃ လို႔ေခၚတဲ့ Myanmar3 အမည္ရ font ကို အသံုးျပဳပါတယ္။ ဘုမသိဘမသိေတာ့ စသံုးေတာ့ “ဒါက ေနာက္ဆို ႏိုင္ငံတကာအဆင့္မွီ Font (Unicode) ျဖစ္မွာဆုိျပီး ကုမၼဏီက သံုးခိုင္းေတာ့ စသံုး ျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဝဘ္ဆိုဒ္ ဝင္လည္တဲ့သူက Myanmar3 ေဒါင္းလုခ္လုပ္ျပီးမွ စာဝင္ဖတ္ရတဲ့အေန အထား ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလိုနဲ႔ ေနာက္ထပ္ အျခားအျခား မီဒီယာဝဘ္ဆိုဒ္ေတြမွာ ေရးျဖစ္လာေတာ့ ေဇာ္ဂ်ီကိုပဲ အသံုးျပဳ ရျပန္ပါတယ္။ ေဇာ္ဂ်ီနဲ႔က်ေတာ့ ျမန္မာ user ၁၀ ေယာက္မွာ ၁၀ ေယာက္လံုး Install လုပ္ထားတဲ့ font ျဖစ္ေတာ့ ဝဘ္ဆိုဒ္ဝင္လည္သူ အေရအတြက္က သိသိသာသာတိုးပါတယ္။ ယေန႔အထိလည္း စာဖတ္သူတို႔ျမင္တဲ့ အတိုင္း ေဇာ္ဂ်ီကို အသံုးျပဳပါတယ္။ ယခု တစ္ေခတ္ထလို႔ ယူနီကုဒ္ဆုိတာ ျပန္တက္လာပါျပီ။Windows 8 မွာ Unicode ဟာ ပါျပီးသားမို႔ ျမန္မာစာကို တကူးတက install လုပ္စရာ မလုိပဲ ဖတ္လို႔ရမယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ဒီေတာ့ Unicode ဆန္းထလာျပီး Windows 8 သံုးေနျပီ ျဖစ္တဲ့ သူအခ်ိဳ ႔က ယူနီကုဒ္ကို သေဘာေတြ႔လာျပန္ ပါတယ္။

ဒီေတာ့ စာေရးလက္ရွိ ေရးသားေနတဲ့ ဝဘ္ဆိုဒ္ေတြထဲက တစ္ခုကေတာ့ ယူနီကုဒ္ေျပာင္းသံုးဖို႔ ျပင္ဆင္ေနပါျပီ။ ဒီမွာ ေခါင္းက စစားရပါျပီ။ Windows 8 ကို ၁၀ ေယာက္မွာ ၃ ေယာက္ေလာက္ကပဲ Install လုပ္ရေသးတဲ့ အေနအထားမွာ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာတစ္ျပည္လံုး Windows 8 အသံုးျပဳတဲ့ ကာလ ေရာက္ဖို႔ဆုိတာ ဘယ္ေလာက္ၾကာအံုးမလဲ။ အားလံုး သံုးၾကျပီေကာထား။ ယူနီကုဒ္ကို ဘယ္လို စ ထိေတြ႔ၾကမလဲ။ ေမးခြန္းေပါင္း မ်ားစြာနဲ႔ စာေရးသူလည္း အေတြးရုွပ္သြားပါတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ ဒီေမးခြန္းအတြက္လည္း ခန္႔မွန္း အေျဖေတြ ရွိေနျပန္ပါေသးတယ္။

၁။ ယူနီကုဒ္ကို အသံုးျပဳျခင္း

ရွင္းပါတယ္။ ဘယ္သူေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေဇာ္ဂ်ီလို႔ပဲ ဟစ္ၾက၊ ဟစ္ၾက ယူနီကုဒ္နဲ႔ လုပ္ခ်ပစ္လို္တာမ်ိဳးလည္း ေျဖရွင္းနည္း တစ္မ်ိဳးပါပဲ။ ျပီးမွ ေဇာ္ဂ်ီသံုးေနသူမ်ား ယူနီကုဒ္ ေဒါင္းရန္ဆုိျပီး Link ေပးတာမ်ိဳး ပါပါမယ္။ ဒီေတာ့ ဖတ္ခ်င္သပဆုိရင္ ေဒါင္းလုခ္ဆြဲယံုပဲ ရွိပါတယ္။ Windows 8 သမားမ်ားကေတာ့ ေဇာ္ဂ်ီသမားမ်ားေလာက္ အလုပ္မရွုပ္ေတာ့ဘူးလို႔ ထင္ရပါတယ္။

၂။ ေဇာ္ဂ်ီအသံုးျပဳျခင္း

ဒါလည္း ရွင္းပါတယ္။ ဘယ္သူေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲ ယူနီကုဒ္ေန၊ ကုဒ္ေန ေဇာ္ဂ်ီနဲ႔ပဲ ေရွ ႔ခရီးဆက္ရန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမွာ အားသာခ်က္က ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေဇာ္ဂ်ီနဲ႔ ကတာ အသားက်ေနျပီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ Windows 8 သံုးေနသူမ်ားေတာင္ ေဇာ္ဂ်ီ font ကိုျပန္ရွာ Install လုပ္မွာၾကိမ္းေသပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆုိ လက္ရွိကာလထိ ေဇာ္ဂ်ီက လြမ္းမိုးေနဆဲမို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သူမ်ားလို လိုက္မကရင္ စင္ေပၚက ဆင္းရမွာ ဆုိေတာ့ ယူနီကုဒ္ ရယ္ဒီ ျဖစ္ေပမယ့္ ေဇာ္ဂ်ီကို ယူရျပန္ပါေသးတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ ေဇာ္ဂ်ီမွာ အားနည္းခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ကြန္ျပဴတာ တစ္လံုးထဲကို ေဇာ္ဂ်ီ Font တစ္ခု install လုပ္ရ မခက္ပါဘူး။ အသံုးျပဳတဲ့ အင္တာနက္ Browser ေတြထဲမွာ လုိက္ေျပာင္းေပးလို႔ မခက္ပါဘူး။ သုိ႔ေပမယ့္ ဒါေတြအားလံုး ေပါင္းလိုက္ေတာ့ အလုပ္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီထက္ ပိုျပီး အားနည္းတဲ့ အခ်က္ တစ္ခု ရွိပါေသးတယ္။

ဒါကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာကေန လွမ္းျပီးၾကည့္တဲ့အခါ ေလးေထာင့္အတံုးတံုးေတြပဲ ျမင္ေနရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ခမ်ာ ၾကည့္ခ်င္သပဆုိရင္ ေဇာ္ဂ်ီဆုိတာကို အဂၤလိပ္လို Zawgyi အစရွိသျဖင့္ ျပန္ရွာျပီး Install လုပ္ေနရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Install တကူးတက လုပ္တယ္ပဲထား တို႔ျမန္မာစာကို အခုမွ ျမင္ဖူးတဲ့ ကိုယ္ေရႊႏိုင္ငံျခားသားမ်ားအတြက္ကေတာ့ မထူးေရးခ်မထူးပါဘူး။ ျမန္မာစာကို သူတို႔ေတြကို ျမင္ေစခ်င္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က လက္ရွိ Google ကေပးေနတဲ့ Translate (ဘာသာျပန္) စနစ္တို႔ကုိ အသံုးျပဳျပီး တို႔ျမန္မာ အေရးကို အျမဲေစာင့္ၾကည့္ေနႏိုင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ေစာင့္ၾကည့္ေနဖို႔ ရယ္လို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာ့အင္တာနက္ ကြန္ရက္၊ ယဥ္ေက်းမွု၊ ဘာညာကြိက ကို ႏိုင္ငံတကာက အလြယ္တကူ ေလ့လာသိရွိေစဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ အေမရိကန္က ကိုလူျဖဴ တစ္ေယာက္ သူ႔ PC နဲ႔ တို႔ျမန္မာ Facebook page တစ္ခုကို ဝင္ၾကည့္ရင္ ေလးေထာင့္ အတံုးေတြပဲ ၾကိမ္းေသျမင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြကို ဘယ္လုိေျဖရွင္းၾကမလဲ ေတြးေလေလ၊ ေခါင္းစားေလေလပါပဲ။ ဒါေတြကို စာဖတ္သူတို႔ထဲက ပညာရွင္ေတြ ၾကိဳးစား ေခါင္းစားေပးၾကမယ္လို႔ ေမ်ာ္လင့္ပါတယ္။

၂။ Font ႏွစ္မ်ိဳးလံုး အတြက္ app ထားရွိေပးျခင္း

ဒါမ်ိဳးကလုပ္ေနၾကပါတယ္။ ဝဘ္ဆိုဒ္မွာ ျမန္မာယူနီကုဒ္နဲ႔ ဖတ္မလား၊ ေဇာ္ဂ်ီနဲ႔ ဖတ္မလားဆုိျပီး Choice ေပးတာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ အဆင္လည္းေျပပါတယ္။ ဆက္ကူးမက္ကူး ကာလေလးမွာ စာႏွစ္မ်ိဳးလံုးအတြက္ ေထာက္ပံ့ေပးတဲ့ စနစ္ ထားရွိတယ္ဆုိေတာ့ ေဇာ္ဂ်ီသံုးေနသူေရာ၊ ယူနီကုဒ္ သံုးေနသူမ်ားအတြက္ပါ အဆင္ေျပပါတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ ဒီလို app ကိုသံုဖို႔အတြက္ဆုိတာလည္း မလြယ္ပါဘူး။ ေခြးတစ္ေကာင္ကို အျမီးကစလို႔ ေခါင္းအထိ သန္းရွာေပးသလိုပဲ ေဇာ္ဂ်ီသံုးေနတဲ့ ဆုိဒ္တစ္ခုကို ယူနီကုဒ္ အေျပာင္းအလြဲလုပ္ေပးမယ့္ App သြင္းမယ္ဆုိတာ လြယ္ကူတဲ့ အလုပ္ထဲမွာ မပါတာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ လက္ရွိ ေဇာ္ဂ်ီကေနသူမ်ား မွန္ထဲမွာ ကုဒ္ေနတာ ျမင္ရဖို႔ဆုိတာ ေတာ္ေတာ္ေတာ္တဲ့ မ်က္လွည့္ဆရာေတာ့ လိုပါလိမ့္မယ္။

၃။ ပိေတာက္အသံုးျပဳျခင္း

ပိေတာက္ (Padauk) လို႔ေခၚတဲ့ Font တစ္မ်ိဳးကလည္း ရွိေနျပန္ပါေသးတယ္။ လက္ရွိ ႏိုင္ငံတကာ စြယ္စံုက်မ္း ဝဘ္ဆိုဒ္ ဝီကီအီပီဒီယားမွာ ပိေတာက္လို႔ေခၚတဲ့ Font တစ္မ်ိဳးကို အသံုးျပဳေနပါတယ္။ လံုးဝ Perfect ေတာ့ မျဖစ္ပါဘူး။ စာလံုးေပါင္းအခ်ိဳ ႔ အျမင္လြဲေနတာမ်ိဳး ရွိပါတယ္။ ယင္း Font ရဲ ႔ အားသာခ်က္က စက္ထဲမွာ ဘာ Font မွ Install လုပ္မထားလည္း ျမင္ရတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ ပိေတာက္ကို အသံုးျပဳမွုကို အေတြ႔ရ နည္းပါတယ္။ ပိေတာက္ဆုိတာကို စာေရးသူ ကိုယ္တိုင္ေတာင္ အသံုးမျပဳဖူးေတာ့ ဘာမွ မွတ္ခ်က္မေပးရဲ ပါဘူး။ ပိေတာက္ Font ကိုၾကိဳးစားပန္းစား လုပ္ထားသူမ်ားကိုလည္း ေလးစားဖို႔ေကာင္းပါတယ္။  သူတို႔ေၾကာင့္ ဝီကီအိပိဒိယမွာ ျမန္မာလို ဖတ္ရတယ္ဆုိေတာ့ ေက်းဇူးမတင္ပဲ မေနႏိုင္ပါဘူး။ သုိ႔ေပမယ့္ ပိေတာက္ဆုိတာကလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ စိမ္းတဲ့ Font ျဖစ္ပါတယ္။ စာဖတ္သူတို႔ထဲမွာ ပိေတာက္နဲ႔ ပက္သက္ျပီး သိတာ၊ ျမင္တာေလးေတြကို မွ်ေဝေပးေစလိုပါတယ္။

၄။ အဂၤလိပ္စာကို အသံုးျပဳျခင္း

ဒါကေတာ့ ၾကံရာမရ ထြက္ေပါက္ပါပဲ။ အခ်ိဳ ႔က်ေတာ့ အဂၤလိပ္စာကို ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္က်က် သံုးပါတယ္။ မိတ္ေဆြတစ္ဦး ရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာကို ဝဘ္ဆိုဒ္ Theme ဆြဲလို႔ အြန္လုိင္းက တစ္ဆင့္ေရာင္းခ်ေနျပီး သူက်ေတာ့ လံုးဝ (လံုးဝ) ျမန္မာစာ မသံုးပါဘူး။ သူ႔ဟာနဲ႔သူေတာ့ ဟုတ္ေနျပီး ဝင္ေငြလည္း ေျဖာင့္ေနပါတယ္။ ေျပာဖို႔ တစ္ခုက်န္ပါေသးတယ္။ သူကေတာ့ ျမန္မာျပည္ ျပင္ပ ႏိုင္ငံတစ္ခုအေျခဆိုက္ အြန္လိုင္းဝန္ေဆာင္မွု တစ္ခုမို႔လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာလည္း အဂၤလိပ္စာကို တစ္စိုက္မတ္မတ္ အသံုးျပဳသြားရင္ ႏိုင္ငံတကာက စီးပြားေရး သမားေတြ၊ မီဒီယာသမားေတြကို ဖိတ္ေခၚလို႔အေတာ္ေကာင္းပါတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ ကိုေရႊျမန္မာဘာသာ စကားကို အသံုးမျပဳေတာ့ တို႔ျမန္မာေတြ ဖတ္သူနည္းျပီး ေနာက္ဆံုး ဘယ္သူမွ မဖတ္တဲ့ ကာလကိုလည္း ေရာက္ရပါအံုးမယ္။ အင္တာနက္ကြန္ရက္မွာ ျမန္မာစာ၊ ျမန္မာစကားဆုိတာ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ တိမ္ေကာမလားေတာင္ စိုးရိမ္ရပါတယ္။

၄။ နည္းပညာ အသံုးျပဳျခင္း

ယခု ေရးေနတဲ့ ဝဘ္ဆိုဒ္တစ္ခုမွာ Font ေတြကို Embedded လုပ္ထားတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ဆိုလိုရင္းက ဘယ္စက္ကပဲ ၾကည့္ၾကည့္၊ ဘယ္ ဖုန္းကေနပဲ ၾကည့္ၾကည့္ ျမန္မာစာက အလုိအေလ်ာက္ေပၚေနမယ္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ယင္းဝဘ္ဆိုဒ္ကိုဖြင့္တဲ့အခါ ကြန္ျပဴတာမွာ ေဇာ္ဂ်ီေဖာင့္ ရွိမရွိ ေထာက္လွမ္းလိုက္ပါတယ္။ မရွိရင္ ေဖာင့္ကို အလိုအလ်ာက္ ေဒါင္းလုခ္ဆြဲေပးျပီး ယင္းစာမ်က္ႏွာကိုဖြင့္ၾကည့္တဲ့အခါ အလိုအေလ်ာက္ မသြင္းထားလည္း ေပၚေနတာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ အားနည္းခ်က္က ဝဘ္ဆိုဒ္ေလးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္က လက္ရွိ အင္တာနက္လိုင္းစြဲအားနဲ႔ဆုိရင္ Font Embedded လုပ္ထားတဲ့ ဝဘ္ဆိုဒ္ကို ဝင္လည္ဖို႔ စိတ္ေတာ့  နည္းနည္းရွည္ရပါမယ္။ အခ်ိဳ ႔က်ေတာ့ သံုးလို ႔အဆင္ေျပေနပါတယ္။ မျခားေသာ နည္းလမ္းမ်ားလည္း ရွိေနပါတယ္။ Font အားလံုးကို ဓာတ္ပံုရိုက္ထားသလိုပဲ ေကာ္ပီလုပ္မရ၊ ေပ့စ္လုပ္မရ ဘာမွ လုပ္မရ၊ ဝင္သာဖတ္၊ ဖတ္ျပီးရင္ပိတ္လိုက္ ဆုိတာမ်ိဳး နည္းပညာလည္း ရွိပါေသးတယ္။ Read Only ျဖစ္ျပီး ဘယ္ကေနဖတ္ဖတ္ စာကိုျမင္ရတာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ အေနာက္တိုင္းသားမ်ားလည္း ဒါကို Translate လုပ္လို႔မရျပန္ပါဘူး။ ပိေတာက္ရယ္လို႔မဟုတ္ပဲ အျခားအျခားေသာ ျမန္မာ Font မ်ားလည္းရွိေနပါ ေသးတယ္။

Tranlsate လုပ္မယ္သာ ေျပာတာ။ မုန္႔ဆီေၾကာ္က ဘယ္နားေနမွန္းေတာင္ မသိေသးပါဘူး။ လက္ရွိ ျမန္မာျပည္မွာ အုိင္တီကြ်မ္းက်င္ လူငယ္မ်ား ဦးစီးလို႔ Google Translate ျဖစ္ေပၚလာဖို႔ ၾကိဳးစားေနတယ္လို႔ ၾကားသိရပါတယ္။ မဂၤလာသတင္းတစ္ခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ပဲ ျမန္မာစာကို အျခားဘာသာစကားမ်ားသု႔ိ ဘာသာျပန္ေပးတဲ့ စနစ္ ေပၚလာရင္ ျမန္မာျပည္အတြက္ စီးပြားေရး အခြင့္အလွမ္း၊ မီဒီယာအခြင့္အလွမ္းမ်ား တိုးတက္လာျခင္း တစ္မ်ိဳးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာကေန ျမန္မာစာကို Translate ေပၚလာရင္လည္း ႏိုင္ငံတကာ သတင္းမ်ားကို ျမန္မာစာသို႔ ထိုင္ Translate ျပီး ဖတ္ရံုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ ဒါဟာလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး ေစာင့္ရအံုးမယ့္ အေနအထား ျဖစ္ပါတယ္။

ေျပာရင္းနဲ႔ ေခါင္းစဥ္အတိုင္း Font ျပႆနာကေန Translate ကုိေရာက္သြားပါျပီ။ ေဆာရီးပါ။ လက္ရွိ Font ျပႆနာကို ျပန္ေဆြးေႏြးၾကပါမယ္။

လက္ရွိ ျမန္မာျပည္ရဲ ႔ font ျပႆနာက အမ်ဳိးသားေရး တစ္ခုမဟုတ္ေတာင္ အေရးၾကီးတဲ့ ကိစၥရပ္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား အသံုးျပဳေနၾကတဲ့ ေဇာ္ဂ်ီ font, ယူနီကုဒ္၊ Myanmar3, ဝင္း အင္းဝ၊ ပိေတာက္၊ Mymyammar, ျမန္မာစာ၊ ဝင္းျမန္မာ တို႔အျပင္ အျခားအျခားေသာ Font မ်ားစြာ ရွိေနပါတယ္။ အားလံုး ကိုယ္အဆင္ေျပမယ္ ထင္တာ အသံုးျပဳေနပါတယ္။ ေဇာ္ဂ်ီကေတာ့ အမ်ားစု အသံုးျပဳေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ယခု စာကိုေတာင္ ေဇာ္ဂ်ီနဲ႔ ေရးရတာက ေဇာ္ဂ်ီေဖာင့္ဟာ လူတိုင္းမွာ ရွိေနမွာမို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ၾကီးၾကီးမားမား ျပႆနာ တစ္ခု ရွိေနပါေသးတယ္။ ဒါကေတာ့ လက္ကြက္ျပႆနာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဇာ္ဂ်ီ စာ လက္ကြက္နဲ႔ အသားက်ေနျပီ ျဖစ္တဲ့ သူမ်ားက ယူနီကုဒ္လက္ကြက္ကို ေျပာင္းရိုက္ရတာ အေတာ္ေလး အခက္ေတြ႔ေနပါတယ္။ ကေလးငယ္တုန္း အဂၤလိပ္စကား သင္ေပးေတာ့ တတ္လြယ္သလို၊ အစက ေဇာ္ဂ်ီနဲ႔ရိုက္ေနသူက ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ ယူနီကုဒ္ ေျပာင္းသံုးရတဲ့ အခါ အပ်ိဳၾကီး ျဖစ္မွ ရည္းစားစကား အေျပာခံရသလိုပဲ ရွက္ကိုးရွက္ကန္းထက္ ငိုမလို၊ ရယ္မလို ဘဝ ေရာက္ရပါတယ္။ မရိုက္တတ္ဘူး မဟုတ္ေပမယ့္ ဒီအတြက္ သီးသန္႔အခ်ိန္ေပးဖို႔က်ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး စဥ္းစားရပါတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ ေဇာ္ဂ်ီကတုန္းက လူတိုင္း လိုက္ကခဲ့သလို႔ အားလံုး ယူနီကုဒ္ၾကရင္လည္း  စာေရးသူ ကိုယ္တိုင္ေအာင္ လိုက္ကုဒ္မွာ အမွန္ပါပဲ။

ဒီေတာ့ စာဖတ္သူတို႔ ကုဒ္မလား၊ ကမလား။ ၾကိဳက္ရာေရြးႏိုင္ပါတယ္။ ကုဒ္လည္းကုဒ္မယ္။ ကလည္းကမယ္ ဆုိလည္း ရပါတယ္။ စာေရးသူတို႔လို အြန္လိုင္းမီဒီယာဆုိတာ ဇာတ္ဆင္ေပၚက ဇာတ္မင္းသားေတြလိုပါပဲ ပရိတ္သတ္ အၾကိဳက္ေဆာင္လို႔ လိုက္သရုပ္ေဆာင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စာဖတ္သူတို႔ ကုဒ္လို႔ေျပာရင္၊ ကုဒ္ရပါမယ္။ ကလို႔ေျပာရင္ ကရပါမယ္။ သုိ႔ေသာ္ ကုဒ္မယ့္သူက တစ္ဝက္၊ ကမယ့္သူက တစ္ဝက္ဆုိရင္ေတာ့ တစ္ဝက္ကုဒ္လို႔ တစ္ဝက္ ကေပးလို႔ မရျပန္ပါဘူး။ ကုဒ္လည္းကုဒ္ျပီး ကလည္း ကေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

နည္းပညာ ရွင္မ်ားက Font ေတြကို ဖန္တီးပါမယ္။ အြန္လိုင္းမီဒီယာသမားမ်ားက ယင္း Font ေတြကို အသံုးျပဳျပီး စာဖတ္သူတို႔ အင္တာနက္ user မ်ားကို သတင္းအခ်က္အလက္၊ ဗဟုသုတမ်ား ျပန္လည္ မွ်ေဝပါမယ္။ တစ္နည္း ကုန္ထုတ္လုပ္သူတို႔ ထုတ္လုပ္တဲ့ ပစၥည္း ကုန္ၾကမ္းကို ကို အသံုးျပဳျပီး စာေရးသူတို႔ ဖန္းတီးလိုက္တဲ့ ပစၥည္းမ်ားကို စာဖတ္သူတို႔က စားသံုးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမွာ ကုန္းၾကမ္းထုတ္လုပ္သူ၊ ကုန္ၾကမ္းအသံုးျပဳ ကုန္ပစၥည္းဖန္တီးသူ၊ စာသံုးသူ အဖြဲ႔သံုးဖြဲ႔ ရွိပါတယ္။

ဒီ သံုးဖြဲ႔က အခုေတာ့ စာဖတ္သူတို႔ သိတဲ့အတိုင္း ဆက္စပ္မွု အားနည္းေနပါတယ္။ စစ္ကိုင္းပဲေရာက္ေရာက္၊ ပုဂံပဲ ေရာက္ေရာက္ ခရီးသြားေနၾကေတာ့ ရရာကုန္ၾကမ္းသံုးလို႔ ထြက္လာတဲ့ ျဖစ္သလို ပစၥည္းကို အဆင္ျပသလို ၾကည့္သံုးေနရသလိုပဲ။ ဒီစာကို ေဇာ္ဂ်ီရွိသူမ်ား ဖတ္လို႔ အဆင္ေျပမယ့္ ယူနီကုဒ္သမား မ်ားကေတာ့ ပုဂံေက်ာက္စာ ဖတ္ရတာထက္ေတာင္ တိုင္ပတ္ပါအံုးမယ္။

ဒီေတာ့ ဘယ္လုိေရွ ႔ဆက္ၾကမလဲ။ အနာဂတ္မွာ ျမန္မာ အြန္လိုင္းမီဒီယာ ကြန္ရက္တစ္ခုဟာ ကမၻာနဲ႔ ရင္ေဘာင္တန္းလို႔ ခ်ိတ္ဆက္ပါေတာ့မယ္။ ဒီအတြက္ အေျဖဘယ္လိုရွာၾကမလဲ။ ဒီအတြက္ တို႔ျမန္မာေတြ ဘယ္လိုျပင္ဆင္ထားၾကမလဲ။ ေတြးရင္းေငးရင္း စာေရးသူေတာ့ ဘုရားမွာ ဆုေတာင္းေနမိ ပါေတာ့တယ္။

ယခု ဆက္ကူး၊ မက္ကူး ကာလေလးမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေခါင္းစားေနရ တဲ့ ျပႆနာ ျဖစ္ ပါတယ္။ ျမန္မာ့ အင္တာနက္ ကြန္ရက္မွာ ေဇာ္ဂ်ီပဲ သံုးရမလား၊ ယူနီကုဒ္ပဲ သံုးရမလား ဆုိတာ အေတာ္ေလး ေခါင္းစားေနၾက ပါတယ္။ အခ်ိုဳ ႔က်ေတာ့လည္း ေခါင္းအစားကို မခံေတာ့ပဲ ကိုယ္သံုးခ်င္ရာကို သံုးျပီး ေရွ ႔ဆက္ျပန္ပါတယ္။

စာေရးသူက အိုင္တီ ဒီပလိုပါလည္းမဟုတ္ပါဘူး။ ေဆာ့ဖ္ဝဲေရးသူ၊ ဟာ့ဒ္ဝဲေရးသူ မဟုတ္ပါဘူး။ သုိ႔ေပမယ့္ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာကို အေျခခံလို႔ သတင္း၊ စာေပ၊ ေဆာင္းပါးမ်ား ေရးသားတင္ဆက္ေနသူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ထြက္သမွ်ေဖာင့္ အတြက္ Real User လို႔ဆုိပါတယ္။ Real User လို႔ဆုိရေအာင္ စာေရးသူ သံုးခဲ့တဲ့ ေဖာင့္ကလည္း မမ်ားပါဘူး။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ႏွစ္လယ္ပိုင္းေလာက္က နည္းပညာ ဝဘ္ဆုိဒ္တစ္ခုမွာ စေရးေတာ့ ျမန္မာ-၃ လို႔ေခၚတဲ့ Myanmar3 အမည္ရ font ကို အသံုးျပဳပါတယ္။ ဘုမသိဘမသိေတာ့ စသံုးေတာ့ “ဒါက ေနာက္ဆို ႏိုင္ငံတကာအဆင့္မွီ Font (Unicode) ျဖစ္မွာဆုိျပီး ကုမၼဏီက သံုးခိုင္းေတာ့ စသံုး ျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဝဘ္ဆိုဒ္ ဝင္လည္တဲ့သူက Myanmar3 ေဒါင္းလုခ္လုပ္ျပီးမွ စာဝင္ဖတ္ရတဲ့အေန အထား ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလိုနဲ႔ ေနာက္ထပ္ အျခားအျခား မီဒီယာဝဘ္ဆိုဒ္ေတြမွာ ေရးျဖစ္လာေတာ့ ေဇာ္ဂ်ီကိုပဲ အသံုးျပဳ ရျပန္ပါတယ္။ ေဇာ္ဂ်ီနဲ႔က်ေတာ့ ျမန္မာ user ၁၀ ေယာက္မွာ ၁၀ ေယာက္လံုး Install လုပ္ထားတဲ့ font ျဖစ္ေတာ့ ဝဘ္ဆိုဒ္ဝင္လည္သူ အေရအတြက္က သိသိသာသာတိုးပါတယ္။ ယေန႔အထိလည္း စာဖတ္သူတို႔ျမင္တဲ့ အတိုင္း ေဇာ္ဂ်ီကို အသံုးျပဳပါတယ္။ ယခု တစ္ေခတ္ထလို႔ ယူနီကုဒ္ဆုိတာ ျပန္တက္လာပါျပီ။Windows 8 မွာ Unicode ဟာ ပါျပီးသားမို႔ ျမန္မာစာကို တကူးတက install လုပ္စရာ မလုိပဲ ဖတ္လို႔ရမယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ဒီေတာ့ Unicode ဆန္းထလာျပီး Windows 8 သံုးေနျပီ ျဖစ္တဲ့ သူအခ်ိဳ ႔က ယူနီကုဒ္ကို သေဘာေတြ႔လာျပန္ ပါတယ္။

ဒီေတာ့ စာေရးလက္ရွိ ေရးသားေနတဲ့ ဝဘ္ဆိုဒ္ေတြထဲက တစ္ခုကေတာ့ ယူနီကုဒ္ေျပာင္းသံုးဖို႔ ျပင္ဆင္ေနပါျပီ။ ဒီမွာ ေခါင္းက စစားရပါျပီ။ Windows 8 ကို ၁၀ ေယာက္မွာ ၃ ေယာက္ေလာက္ကပဲ Install လုပ္ရေသးတဲ့ အေနအထားမွာ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာတစ္ျပည္လံုး Windows 8 အသံုးျပဳတဲ့ ကာလ ေရာက္ဖို႔ဆုိတာ ဘယ္ေလာက္ၾကာအံုးမလဲ။ အားလံုး သံုးၾကျပီေကာထား။ ယူနီကုဒ္ကို ဘယ္လို စ ထိေတြ႔ၾကမလဲ။ ေမးခြန္းေပါင္း မ်ားစြာနဲ႔ စာေရးသူလည္း အေတြးရုွပ္သြားပါတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ ဒီေမးခြန္းအတြက္လည္း ခန္႔မွန္း အေျဖေတြ ရွိေနျပန္ပါေသးတယ္။

၁။ ယူနီကုဒ္ကို အသံုးျပဳျခင္း

ရွင္းပါတယ္။ ဘယ္သူေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေဇာ္ဂ်ီလို႔ပဲ ဟစ္ၾက၊ ဟစ္ၾက ယူနီကုဒ္နဲ႔ လုပ္ခ်ပစ္လို္တာမ်ိဳးလည္း ေျဖရွင္းနည္း တစ္မ်ိဳးပါပဲ။ ျပီးမွ ေဇာ္ဂ်ီသံုးေနသူမ်ား ယူနီကုဒ္ ေဒါင္းရန္ဆုိျပီး Link ေပးတာမ်ိဳး ပါပါမယ္။ ဒီေတာ့ ဖတ္ခ်င္သပဆုိရင္ ေဒါင္းလုခ္ဆြဲယံုပဲ ရွိပါတယ္။ Windows 8 သမားမ်ားကေတာ့ ေဇာ္ဂ်ီသမားမ်ားေလာက္ အလုပ္မရွုပ္ေတာ့ဘူးလို႔ ထင္ရပါတယ္။

၂။ ေဇာ္ဂ်ီအသံုးျပဳျခင္း

ဒါလည္း ရွင္းပါတယ္။ ဘယ္သူေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲ ယူနီကုဒ္ေန၊ ကုဒ္ေန ေဇာ္ဂ်ီနဲ႔ပဲ ေရွ ႔ခရီးဆက္ရန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမွာ အားသာခ်က္က ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေဇာ္ဂ်ီနဲ႔ ကတာ အသားက်ေနျပီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ Windows 8 သံုးေနသူမ်ားေတာင္ ေဇာ္ဂ်ီ font ကိုျပန္ရွာ Install လုပ္မွာၾကိမ္းေသပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆုိ လက္ရွိကာလထိ ေဇာ္ဂ်ီက လြမ္းမိုးေနဆဲမို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သူမ်ားလို လိုက္မကရင္ စင္ေပၚက ဆင္းရမွာ ဆုိေတာ့ ယူနီကုဒ္ ရယ္ဒီ ျဖစ္ေပမယ့္ ေဇာ္ဂ်ီကို ယူရျပန္ပါေသးတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ ေဇာ္ဂ်ီမွာ အားနည္းခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ကြန္ျပဴတာ တစ္လံုးထဲကို ေဇာ္ဂ်ီ Font တစ္ခု install လုပ္ရ မခက္ပါဘူး။ အသံုးျပဳတဲ့ အင္တာနက္ Browser ေတြထဲမွာ လုိက္ေျပာင္းေပးလို႔ မခက္ပါဘူး။ သုိ႔ေပမယ့္ ဒါေတြအားလံုး ေပါင္းလိုက္ေတာ့ အလုပ္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီထက္ ပိုျပီး အားနည္းတဲ့ အခ်က္ တစ္ခု ရွိပါေသးတယ္။

ဒါကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာကေန လွမ္းျပီးၾကည့္တဲ့အခါ ေလးေထာင့္အတံုးတံုးေတြပဲ ျမင္ေနရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ခမ်ာ ၾကည့္ခ်င္သပဆုိရင္ ေဇာ္ဂ်ီဆုိတာကို အဂၤလိပ္လို Zawgyi အစရွိသျဖင့္ ျပန္ရွာျပီး Install လုပ္ေနရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Install တကူးတက လုပ္တယ္ပဲထား တို႔ျမန္မာစာကို အခုမွ ျမင္ဖူးတဲ့ ကိုယ္ေရႊႏိုင္ငံျခားသားမ်ားအတြက္ကေတာ့ မထူးေရးခ်မထူးပါဘူး။ ျမန္မာစာကို သူတို႔ေတြကို ျမင္ေစခ်င္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က လက္ရွိ Google ကေပးေနတဲ့ Translate (ဘာသာျပန္) စနစ္တို႔ကုိ အသံုးျပဳျပီး တို႔ျမန္မာ အေရးကို အျမဲေစာင့္ၾကည့္ေနႏိုင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ေစာင့္ၾကည့္ေနဖို႔ ရယ္လို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာ့အင္တာနက္ ကြန္ရက္၊ ယဥ္ေက်းမွု၊ ဘာညာကြိက ကို ႏိုင္ငံတကာက အလြယ္တကူ ေလ့လာသိရွိေစဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ အေမရိကန္က ကိုလူျဖဴ တစ္ေယာက္ သူ႔ PC နဲ႔ တို႔ျမန္မာ Facebook page တစ္ခုကို ဝင္ၾကည့္ရင္ ေလးေထာင့္ အတံုးေတြပဲ ၾကိမ္းေသျမင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြကို ဘယ္လုိေျဖရွင္းၾကမလဲ ေတြးေလေလ၊ ေခါင္းစားေလေလပါပဲ။ ဒါေတြကို စာဖတ္သူတို႔ထဲက ပညာရွင္ေတြ ၾကိဳးစား ေခါင္းစားေပးၾကမယ္လို႔ ေမ်ာ္လင့္ပါတယ္။

၂။ Font ႏွစ္မ်ိဳးလံုး အတြက္ app ထားရွိေပးျခင္း

ဒါမ်ိဳးကလုပ္ေနၾကပါတယ္။ ဝဘ္ဆိုဒ္မွာ ျမန္မာယူနီကုဒ္နဲ႔ ဖတ္မလား၊ ေဇာ္ဂ်ီနဲ႔ ဖတ္မလားဆုိျပီး Choice ေပးတာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ အဆင္လည္းေျပပါတယ္။ ဆက္ကူးမက္ကူး ကာလေလးမွာ စာႏွစ္မ်ိဳးလံုးအတြက္ ေထာက္ပံ့ေပးတဲ့ စနစ္ ထားရွိတယ္ဆုိေတာ့ ေဇာ္ဂ်ီသံုးေနသူေရာ၊ ယူနီကုဒ္ သံုးေနသူမ်ားအတြက္ပါ အဆင္ေျပပါတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ ဒီလို app ကိုသံုဖို႔အတြက္ဆုိတာလည္း မလြယ္ပါဘူး။ ေခြးတစ္ေကာင္ကို အျမီးကစလို႔ ေခါင္းအထိ သန္းရွာေပးသလိုပဲ ေဇာ္ဂ်ီသံုးေနတဲ့ ဆုိဒ္တစ္ခုကို ယူနီကုဒ္ အေျပာင္းအလြဲလုပ္ေပးမယ့္ App သြင္းမယ္ဆုိတာ လြယ္ကူတဲ့ အလုပ္ထဲမွာ မပါတာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ လက္ရွိ ေဇာ္ဂ်ီကေနသူမ်ား မွန္ထဲမွာ ကုဒ္ေနတာ ျမင္ရဖို႔ဆုိတာ ေတာ္ေတာ္ေတာ္တဲ့ မ်က္လွည့္ဆရာေတာ့ လိုပါလိမ့္မယ္။

၃။ ပိေတာက္အသံုးျပဳျခင္း

ပိေတာက္ (Padauk) လို႔ေခၚတဲ့ Font တစ္မ်ိဳးကလည္း ရွိေနျပန္ပါေသးတယ္။ လက္ရွိ ႏိုင္ငံတကာ စြယ္စံုက်မ္း ဝဘ္ဆိုဒ္ ဝီကီအီပီဒီယားမွာ ပိေတာက္လို႔ေခၚတဲ့ Font တစ္မ်ိဳးကို အသံုးျပဳေနပါတယ္။ လံုးဝ Perfect ေတာ့ မျဖစ္ပါဘူး။ စာလံုးေပါင္းအခ်ိဳ ႔ အျမင္လြဲေနတာမ်ိဳး ရွိပါတယ္။ ယင္း Font ရဲ ႔ အားသာခ်က္က စက္ထဲမွာ ဘာ Font မွ Install လုပ္မထားလည္း ျမင္ရတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ ပိေတာက္ကို အသံုးျပဳမွုကို အေတြ႔ရ နည္းပါတယ္။ ပိေတာက္ဆုိတာကို စာေရးသူ ကိုယ္တိုင္ေတာင္ အသံုးမျပဳဖူးေတာ့ ဘာမွ မွတ္ခ်က္မေပးရဲ ပါဘူး။ ပိေတာက္ Font ကိုၾကိဳးစားပန္းစား လုပ္ထားသူမ်ားကိုလည္း ေလးစားဖို႔ေကာင္းပါတယ္။  သူတို႔ေၾကာင့္ ဝီကီအိပိဒိယမွာ ျမန္မာလို ဖတ္ရတယ္ဆုိေတာ့ ေက်းဇူးမတင္ပဲ မေနႏိုင္ပါဘူး။ သုိ႔ေပမယ့္ ပိေတာက္ဆုိတာကလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ စိမ္းတဲ့ Font ျဖစ္ပါတယ္။ စာဖတ္သူတို႔ထဲမွာ ပိေတာက္နဲ႔ ပက္သက္ျပီး သိတာ၊ ျမင္တာေလးေတြကို မွ်ေဝေပးေစလိုပါတယ္။

၄။ အဂၤလိပ္စာကို အသံုးျပဳျခင္း

ဒါကေတာ့ ၾကံရာမရ ထြက္ေပါက္ပါပဲ။ အခ်ိဳ ႔က်ေတာ့ အဂၤလိပ္စာကို ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္က်က် သံုးပါတယ္။ မိတ္ေဆြတစ္ဦး ရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာကို ဝဘ္ဆိုဒ္ Theme ဆြဲလို႔ အြန္လုိင္းက တစ္ဆင့္ေရာင္းခ်ေနျပီး သူက်ေတာ့ လံုးဝ (လံုးဝ) ျမန္မာစာ မသံုးပါဘူး။ သူ႔ဟာနဲ႔သူေတာ့ ဟုတ္ေနျပီး ဝင္ေငြလည္း ေျဖာင့္ေနပါတယ္။ ေျပာဖို႔ တစ္ခုက်န္ပါေသးတယ္။ သူကေတာ့ ျမန္မာျပည္ ျပင္ပ ႏိုင္ငံတစ္ခုအေျခဆိုက္ အြန္လိုင္းဝန္ေဆာင္မွု တစ္ခုမို႔လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာလည္း အဂၤလိပ္စာကို တစ္စိုက္မတ္မတ္ အသံုးျပဳသြားရင္ ႏိုင္ငံတကာက စီးပြားေရး သမားေတြ၊ မီဒီယာသမားေတြကို ဖိတ္ေခၚလို႔အေတာ္ေကာင္းပါတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ ကိုေရႊျမန္မာဘာသာ စကားကို အသံုးမျပဳေတာ့ တို႔ျမန္မာေတြ ဖတ္သူနည္းျပီး ေနာက္ဆံုး ဘယ္သူမွ မဖတ္တဲ့ ကာလကိုလည္း ေရာက္ရပါအံုးမယ္။ အင္တာနက္ကြန္ရက္မွာ ျမန္မာစာ၊ ျမန္မာစကားဆုိတာ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ တိမ္ေကာမလားေတာင္ စိုးရိမ္ရပါတယ္။

၄။ နည္းပညာ အသံုးျပဳျခင္း

ယခု ေရးေနတဲ့ ဝဘ္ဆိုဒ္တစ္ခုမွာ Font ေတြကို Embedded လုပ္ထားတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ဆိုလိုရင္းက ဘယ္စက္ကပဲ ၾကည့္ၾကည့္၊ ဘယ္ ဖုန္းကေနပဲ ၾကည့္ၾကည့္ ျမန္မာစာက အလုိအေလ်ာက္ေပၚေနမယ္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ယင္းဝဘ္ဆိုဒ္ကိုဖြင့္တဲ့အခါ ကြန္ျပဴတာမွာ ေဇာ္ဂ်ီေဖာင့္ ရွိမရွိ ေထာက္လွမ္းလိုက္ပါတယ္။ မရွိရင္ ေဖာင့္ကို အလိုအလ်ာက္ ေဒါင္းလုခ္ဆြဲေပးျပီး ယင္းစာမ်က္ႏွာကိုဖြင့္ၾကည့္တဲ့အခါ အလိုအေလ်ာက္ မသြင္းထားလည္း ေပၚေနတာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ အားနည္းခ်က္က ဝဘ္ဆိုဒ္ေလးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္က လက္ရွိ အင္တာနက္လိုင္းစြဲအားနဲ႔ဆုိရင္ Font Embedded လုပ္ထားတဲ့ ဝဘ္ဆိုဒ္ကို ဝင္လည္ဖို႔ စိတ္ေတာ့  နည္းနည္းရွည္ရပါမယ္။ အခ်ိဳ ႔က်ေတာ့ သံုးလို ႔အဆင္ေျပေနပါတယ္။ မျခားေသာ နည္းလမ္းမ်ားလည္း ရွိေနပါတယ္။ Font အားလံုးကို ဓာတ္ပံုရိုက္ထားသလိုပဲ ေကာ္ပီလုပ္မရ၊ ေပ့စ္လုပ္မရ ဘာမွ လုပ္မရ၊ ဝင္သာဖတ္၊ ဖတ္ျပီးရင္ပိတ္လိုက္ ဆုိတာမ်ိဳး နည္းပညာလည္း ရွိပါေသးတယ္။ Read Only ျဖစ္ျပီး ဘယ္ကေနဖတ္ဖတ္ စာကိုျမင္ရတာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ အေနာက္တိုင္းသားမ်ားလည္း ဒါကို Translate လုပ္လို႔မရျပန္ပါဘူး။ ပိေတာက္ရယ္လို႔မဟုတ္ပဲ အျခားအျခားေသာ ျမန္မာ Font မ်ားလည္းရွိေနပါ ေသးတယ္။

Tranlsate လုပ္မယ္သာ ေျပာတာ။ မုန္႔ဆီေၾကာ္က ဘယ္နားေနမွန္းေတာင္ မသိေသးပါဘူး။ လက္ရွိ ျမန္မာျပည္မွာ အုိင္တီကြ်မ္းက်င္ လူငယ္မ်ား ဦးစီးလို႔ Google Translate ျဖစ္ေပၚလာဖို႔ ၾကိဳးစားေနတယ္လို႔ ၾကားသိရပါတယ္။ မဂၤလာသတင္းတစ္ခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ပဲ ျမန္မာစာကို အျခားဘာသာစကားမ်ားသု႔ိ ဘာသာျပန္ေပးတဲ့ စနစ္ ေပၚလာရင္ ျမန္မာျပည္အတြက္ စီးပြားေရး အခြင့္အလွမ္း၊ မီဒီယာအခြင့္အလွမ္းမ်ား တိုးတက္လာျခင္း တစ္မ်ိဳးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာကေန ျမန္မာစာကို Translate ေပၚလာရင္လည္း ႏိုင္ငံတကာ သတင္းမ်ားကို ျမန္မာစာသို႔ ထိုင္ Translate ျပီး ဖတ္ရံုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ ဒါဟာလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး ေစာင့္ရအံုးမယ့္ အေနအထား ျဖစ္ပါတယ္။

ေျပာရင္းနဲ႔ ေခါင္းစဥ္အတိုင္း Font ျပႆနာကေန Translate ကုိေရာက္သြားပါျပီ။ ေဆာရီးပါ။ လက္ရွိ Font ျပႆနာကို ျပန္ေဆြးေႏြးၾကပါမယ္။

လက္ရွိ ျမန္မာျပည္ရဲ ႔ font ျပႆနာက အမ်ဳိးသားေရး တစ္ခုမဟုတ္ေတာင္ အေရးၾကီးတဲ့ ကိစၥရပ္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား အသံုးျပဳေနၾကတဲ့ ေဇာ္ဂ်ီ font, ယူနီကုဒ္၊ Myanmar3, ဝင္း အင္းဝ၊ ပိေတာက္၊ Mymyammar, ျမန္မာစာ၊ ဝင္းျမန္မာ တို႔အျပင္ အျခားအျခားေသာ Font မ်ားစြာ ရွိေနပါတယ္။ အားလံုး ကိုယ္အဆင္ေျပမယ္ ထင္တာ အသံုးျပဳေနပါတယ္။ ေဇာ္ဂ်ီကေတာ့ အမ်ားစု အသံုးျပဳေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ယခု စာကိုေတာင္ ေဇာ္ဂ်ီနဲ႔ ေရးရတာက ေဇာ္ဂ်ီေဖာင့္ဟာ လူတိုင္းမွာ ရွိေနမွာမို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ၾကီးၾကီးမားမား ျပႆနာ တစ္ခု ရွိေနပါေသးတယ္။ ဒါကေတာ့ လက္ကြက္ျပႆနာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဇာ္ဂ်ီ စာ လက္ကြက္နဲ႔ အသားက်ေနျပီ ျဖစ္တဲ့ သူမ်ားက ယူနီကုဒ္လက္ကြက္ကို ေျပာင္းရိုက္ရတာ အေတာ္ေလး အခက္ေတြ႔ေနပါတယ္။ ကေလးငယ္တုန္း အဂၤလိပ္စကား သင္ေပးေတာ့ တတ္လြယ္သလို၊ အစက ေဇာ္ဂ်ီနဲ႔ရိုက္ေနသူက ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ ယူနီကုဒ္ ေျပာင္းသံုးရတဲ့ အခါ အပ်ိဳၾကီး ျဖစ္မွ ရည္းစားစကား အေျပာခံရသလိုပဲ ရွက္ကိုးရွက္ကန္းထက္ ငိုမလို၊ ရယ္မလို ဘဝ ေရာက္ရပါတယ္။ မရိုက္တတ္ဘူး မဟုတ္ေပမယ့္ ဒီအတြက္ သီးသန္႔အခ်ိန္ေပးဖို႔က်ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး စဥ္းစားရပါတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ ေဇာ္ဂ်ီကတုန္းက လူတိုင္း လိုက္ကခဲ့သလို႔ အားလံုး ယူနီကုဒ္ၾကရင္လည္း  စာေရးသူ ကိုယ္တိုင္ေအာင္ လိုက္ကုဒ္မွာ အမွန္ပါပဲ။

ဒီေတာ့ စာဖတ္သူတို႔ ကုဒ္မလား၊ ကမလား။ ၾကိဳက္ရာေရြးႏိုင္ပါတယ္။ ကုဒ္လည္းကုဒ္မယ္။ ကလည္းကမယ္ ဆုိလည္း ရပါတယ္။ စာေရးသူတို႔လို အြန္လိုင္းမီဒီယာဆုိတာ ဇာတ္ဆင္ေပၚက ဇာတ္မင္းသားေတြလိုပါပဲ ပရိတ္သတ္ အၾကိဳက္ေဆာင္လို႔ လိုက္သရုပ္ေဆာင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စာဖတ္သူတို႔ ကုဒ္လို႔ေျပာရင္၊ ကုဒ္ရပါမယ္။ ကလို႔ေျပာရင္ ကရပါမယ္။ သုိ႔ေသာ္ ကုဒ္မယ့္သူက တစ္ဝက္၊ ကမယ့္သူက တစ္ဝက္ဆုိရင္ေတာ့ တစ္ဝက္ကုဒ္လို႔ တစ္ဝက္ ကေပးလို႔ မရျပန္ပါဘူး။ ကုဒ္လည္းကုဒ္ျပီး ကလည္း ကေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

နည္းပညာ ရွင္မ်ားက Font ေတြကို ဖန္တီးပါမယ္။ အြန္လိုင္းမီဒီယာသမားမ်ားက ယင္း Font ေတြကို အသံုးျပဳျပီး စာဖတ္သူတို႔ အင္တာနက္ user မ်ားကို သတင္းအခ်က္အလက္၊ ဗဟုသုတမ်ား ျပန္လည္ မွ်ေဝပါမယ္။ တစ္နည္း ကုန္ထုတ္လုပ္သူတို႔ ထုတ္လုပ္တဲ့ ပစၥည္း ကုန္ၾကမ္းကို ကို အသံုးျပဳျပီး စာေရးသူတို႔ ဖန္းတီးလိုက္တဲ့ ပစၥည္းမ်ားကို စာဖတ္သူတို႔က စားသံုးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမွာ ကုန္းၾကမ္းထုတ္လုပ္သူ၊ ကုန္ၾကမ္းအသံုးျပဳ ကုန္ပစၥည္းဖန္တီးသူ၊ စာသံုးသူ အဖြဲ႔သံုးဖြဲ႔ ရွိပါတယ္။

ဒီ သံုးဖြဲ႔က အခုေတာ့ စာဖတ္သူတို႔ သိတဲ့အတိုင္း ဆက္စပ္မွု အားနည္းေနပါတယ္။ စစ္ကိုင္းပဲေရာက္ေရာက္၊ ပုဂံပဲ ေရာက္ေရာက္ ခရီးသြားေနၾကေတာ့ ရရာကုန္ၾကမ္းသံုးလို႔ ထြက္လာတဲ့ ျဖစ္သလို ပစၥည္းကို အဆင္ျပသလို ၾကည့္သံုးေနရသလိုပဲ။ ဒီစာကို ေဇာ္ဂ်ီရွိသူမ်ား ဖတ္လို႔ အဆင္ေျပမယ့္ ယူနီကုဒ္သမား မ်ားကေတာ့ ပုဂံေက်ာက္စာ ဖတ္ရတာထက္ေတာင္ တိုင္ပတ္ပါအံုးမယ္။

ဒီေတာ့ ဘယ္လုိေရွ ႔ဆက္ၾကမလဲ။ အနာဂတ္မွာ ျမန္မာ အြန္လိုင္းမီဒီယာ ကြန္ရက္တစ္ခုဟာ ကမၻာနဲ႔ ရင္ေဘာင္တန္းလို႔ ခ်ိတ္ဆက္ပါေတာ့မယ္။ ဒီအတြက္ အေျဖဘယ္လိုရွာၾကမလဲ။ ဒီအတြက္ တို႔ျမန္မာေတြ ဘယ္လိုျပင္ဆင္ထားၾကမလဲ။ ေတြးရင္းေငးရင္း စာေရးသူေတာ့ ဘုရားမွာ ဆုေတာင္းေနမိ ပါေတာ့တယ္။